Bakım ve Onarım Elektrikçisi

TANIM

Her türlü sanayi kuruluşlarında, inşaat alanlarında, meskenlerde, diğer kurum ve kuruluşlarda elektrikli tesisat ve teçhizatın bakım ve onarımını yapan kişidir.

GÖREVLER

- Belirli zamanlarda motor, şalter, dağıtım tablosu ve elektrik mekanizmaları gibi teçhizatı kontrol eder,
- Makine ve teçhizatın arızalarını elektrikli ölçme araçları ile saptar,
- Motorlar üzerindeki küçük parçaları değiştirir,
- Elektrikli araçları tamir eder, yeni elektrik tesisatına bağlantılar yapar,
- Motorları temizler ve yağlar,
- Elektrikli araç, motor ve diğer elektrik donanımı için tesisat kurabilir,
- Motorların revizyon ve diğer önemli tamir işlerini yapar.

KULLANILAN ALET VE MALZEMELER

- Ampermetre, voltmetre, avometre, meger gibi çeşitli ölçme aletleri,
- Tornavida, pense, anahtar takımı, çakı, faz kalemleri ve seri lamba, kargaburun, yan keski, çekiç gibi el aletleri,
- Çektirme, tezgah mengenesi, eğeler, testereler, çeşitli pafta ve kılavuzlar, yağdanlık, havya, pürmüz ve metre,
- Kondüktörler, şalterler, sigortalar, termikler, röleler, termostat, sinyal lambaları gibi çeşitli tip kumanda elemanları ve malzemeleri.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

Bakım ve onarım elektrikçisi olmak isteyenlerin;
- Gözleri ve elleri sağlam,
- El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
- Dikkatli ve titiz,
- Fen alanına, özellikle elektrik konusuna ilgili
kimseler olmaları gerekir.

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Bakım ve onarım elektrikçileri atölyelerde ve büyük binaların tamir ve bakım birimlerinde görev yaparlar. Bakım ve onarımın yapıldığı ortam yüksek, kapalı ve bazen tozlu bir yer olabilir. Görev pazar günü hariç haftanın her günü yapılır. Bazı işyerlerinde nöbet tutmak gerekir. Çalışılırken genellikle ayakta durulur. Bazen yüksek yerlere tırmanmak, eğilmek, diz çökmek gerekebilir. Bu meslekte çalışanlar müşterilerle, usta, kalfa ve çıraklarla, işverenlerle, malzeme satıcıları ile işyerinde diğer çalışanlarla iletişimde bulunurlar.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

- Bakım ve onarım elektrikçileri, her türlü sanayi kuruluşları, inşaat alanları, diğer bazı kurum ve kuruluşlarda çalışabilmektedir.
- Sanayileşme ve teknolojik gelişmeler bu meslek elemanlarına olan gereksinimi artırmaktadır. Ancak eğitim yerlerinin çokluğu ve her yıl pek çok mezun vermeleri, buna karşın çalışma olanakları ile ilgili yatırımların yeterli düzeyde gerçekleştirilmemesi sonucu bu alanda bir işsizlik söz konusu olabilmektedir.
- Bu meslekte kullanılan araç-gereçler, teknolojik gelişmeler neticesinde daha modern hale getirilmekte ve bu da yapılan işlerin ve sunulan hizmetlerin daha kaliteli ve verimli olmasını sağlamaktadır. Bugün kullanılan arıza tespit araçları ve diğer makineler yakın gelecekte yerlerini tamamen elektronik makinelere bırakacaklardır.
- Meslek elemanları kendi işyerlerini açarak bağımsız çalışabilirler.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

- Mesleğin eğitimi yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde verilmektedir.
- Ayrıca çeşitli il ve ilçelerde bulunan Anadolu teknik ve Anadolu meslek liseleri, çok programlı liseler, endüstri meslek liseleri ve teknik liselerin "Elektrik" bölümlerinde anılan meslekle ilgili bilgi ve beceriler kazandırılmaktadır.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI

Çıraklık eğitimine başlayabilmek için;
- En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
- 14 yaşını doldurmuş 19 yaşından gün almamış olmak, ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitimden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
- Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
- Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri sahibi ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gereklidir.
Endüstri meslek liselerine girebilmek için ilköğretim okulu mezunu olmak ve meslek liselerine giriş koşullarını taşımak gerekmektedir. Anadolu meslek liseleri ile Anadolu teknik liselerine girebilmek için Milli Eğitim Bakanlığınca yapılan Orta Öğretim Kurumları Öğrenci seçme ve Yerleştirme Sınavında başarılı olmak gerekmektedir.


EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

- Bakım ve onarım elektrikçiliği mesleğinin eğitim süresi lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda 1 yıl, ilköğretim mezunu olanlarda ise 2 yıldır.
- Çok programlı liseler ve endüstri meslek liselerinin elektrik bölümünde 3 yıl, Anadolu meslek liselerinde 4 yıl, Anadolu teknik liselerinde 5 yıldır.
- Usta-çırak usulünde ise belli bir süre yoktur. Adayın kavrama yeteneğine göre bu süre değişebilir.
- Bu okulların bulunmadığı yörelerde mesleki eğitim, usta-çırak usulü ile yapılmaktadır.
- Mesleki eğitim merkezlerinde eğitim ve öğretim; haftanın bir günü okulda teorik, 5 işgünü de işyerinde pratik eğitim şeklinde yapılmaktadır.
- Eğitimleri süresince öğrenciler, Türkçe, Meslek Matematiği, Toplam Kalite Yöntemi, İşetme Bilgisi ve Kooperatifçilik, İş Güvenliği gibi genel kültür dersleri alırlar.



MESLEKTE İLERLEME

- Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. Bakım ve onarım elektrikçisi mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.
- Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.
- Bir işyerinde istihdam edilenler, işverenleri tarafından düzenlenecek hizmet-içi eğitim sonunda ustabaşı unvanı ile çalışabilirler.

BENZER MESLEKLER: Oto Elektrikçisi, Bina Elektrikçisi.

BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU

- Çıraklık eğitimi kapsamında öğrencilere, işyerlerinde aldıkları pratik eğitim süresince işverenleri tarafından, asgari ücretin %30'undan az olmamak üzere aylık bir ücret ödenmektedir. Bu miktarın üzerinde bir ödeme işveren ve öğrenci arasında yapılan sözleşme hükümleri ile mümkün olabilmektedir.
- Pratik eğitimleri boyunca öğrencilerin iş kazası, iş riski ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır.
- Usta-çırak usulü ile mesleki eğitim yapan adaylara ustalar tarafından yöreden yöreye değişen miktarlarda haftalık ücret ödenmektedir.
- Mesleki eğitim sonrasında iş piyasasında asgari ücretle çalışmakta ve bu miktar deneyime paralel olarak artmaktadır.
- Mesleğinde yetişmiş bir ustanın aylık ücreti, asgari ücretin 3 ile 4 katı civarında olmaktadır.
- Kamu ya da sendikalı büyük işyerlerinde çalışan meslek elemanlarının ücreti toplu sözleşme hükümlerince belirlenmektedir.
- Kendi işyerlerinde çalışanların ortalama aylık geliri bölgeler arasında farklılık arz etmektedir. Buna karşın asgari ücretin 2 ile 3 katı civarında aylık gelir elde edebilmektedirler.
- Bağımsız çalışanların kazanç durumu işyerlerinin konumuna, kişinin deneyimine bağlı olarak değişmektedir.